معرفی ریاست تفتیش داخلی:

تفتیش عبارت از عملیه بررسی منظم و تحلیل یک معامله حسابی مشخص و یا معاملات حسابات، عملیات وگزارشات نهادها و ملاحظه اسناد است.

اهداف تفتیش داخلی:

مرام اصلی تفتیش، عبارت از بررسی فعالیت مالی ادارات و مؤسسات دولتی جهت تأمین مراتب آتی از طرف مراجع مذکور می‌باشد.

الف. تطبیق شاخص‌های پلان انکشاف اقتصادی و اجتماعی

ب. مصرف قانونی و اقتصادی دارائی دولت

ج. حفاظت وجوه نقدی و دارائی جنسی

د. مؤثفیت امور حسابی و راپوردهی

ه. ایفای مؤثرتفتیش امور داخلی

ریاست تفتیش داخلی به مثابه یگانه مرجع رسمی بازرسی کننده اجراآت وزارت مخابرات وتکنالوژی معلوماتی و واحدهای مربوط آن در چارچوب ساختار تشکیلاتی این وزارت فعالیت مینماید و به مقام محترم وزارت گزارش ده میباشد. تفتیش داخلی امور مالی، اداری، عایداتی، تدارکاتی، پروژه‌های تخنیکی، پروژه های ساختمانی، فعالیتهای مشکوک، همچنان تقلب و تزویر را تحت بازرسی قرار داده و عندالضرورت با دیگر ادارات و واحدهای کنترول کننده و نهادهای عدلی و قضایی ارتباط و همکاری متقابلاً مفید مینماید.

شناسایی، مدیریت وکاهش خطر در ادارات و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه در جهت جلوگیری از نقض قوانین، مقررات و طرزالعمل ها و متحد المالها، فرصت ها و امکانات این را فراهم مینماید تا اجراآت مالی، اداری، تدارکاتی تطبیق پروژه های تخنیکی، ساختمانی و انکشافی و همچنان طرز سلوک و رفتار کارکنان و سایر بخشها بر وفق اهداف ستراتیژیک وزارت مخابرات وتکنالوژی معلوماتی صورت گیرد؛ واصل شفافیت، حسابدهی و مصرف قانونمند و به موقع بودجه های عادی وانکشافی تأمین گردد.

عملکرد ریاست تفتیش داخلی بیطرفانه و در مطابقت با اسناد تقنینی نافذه، معیارها و کار شیوه های بین المللی تفتیش داخلی میباشد، که هدف آن حصول اطمینان از نحوه مدیریت خطر، کنترول سیستم داخلی وحکومتداری خوب در جهت رسیدن وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی به اهداف ستراتیژیک آن میباشد.

ارتقاء ظرفیت مؤظفین، کارمندان و مفتشین با علوم، مهارت و فناوریهای تکنالوژی معاصر، تجهیز تیم های بازرسی با تکنالوژی مدرن و همچنان توسعه و اصلاح تشکیلاتی ریاست تفتیش داخلی با در نظرداشت حجم وظایف و ساحه مسؤلیت آن از وظایف کلیدی این اداره بوده که با جلب همکاری ادارات کمک کننده از جمله ریاست محترم عمومی تفتیش، بررسی و ارزیابی وزارت محترم مالیه در روشنی ماده 16 قانون اداره امور مالی و مصارف عامه قابل دسترس میباشد.

موقف ساختاری:

ریاست تفتیش داخلی از لحاظ ساختار تشکیلاتی در مطابقت به معیارهای وضع شده بین المللی مستقیماً تحت اثر مقام وزارت (شخص وزیر) بوده و از لحاظ وظیفوی دارای استقلالیت کاری میباشد.

ماموریت تفتیش داخلی:

شفافیت و حسابدهی مکلفیت و کلید هر اداره سالم میباشد. در پهلوی اجزای دیگری که اداره را در راستای تحقق اهداف اش کمک مینماید، یکی آن اداره تفتیش داخلی می باشد. تفتیش داخلی عبارت از یک فعالیت مستقل، بیطرف، اطمینان دهنده و مشورتی میباشد که به منظور افزودی ارزش و بهبود اجراآت اداره و کارمندان صورت میگیرد. تفتیش داخلی به اداره کمک میکند تا اهداف خویش را از طریق ایجاد ره یافت های منظم و سیستماتیک به منظور ارزیابی و توسعه مؤثریت رسک منجمنت (مدیریت خطر)، کنترول داخلی و روند حکومتداری خوب به دست آورد.

ساحه فعالیت ریاست تفتیش داخلی:

ریاست تفتیش داخلی اجراآت ادارات مرکزی، واحدهای دومی و سومی وزارت مخابرات وتکنالوژی معلوماتی را در مطابقت با قوانین، مقررات، لوایح و طرزالعمل های نافذه، نظارت، ارزیابی و بازرسی مینماید. ریاست تفتیش به منظور بهبود اجراآت وزارت و واحدهای مربوط آن به رهبری وزارت طرح های اصلاحی ارائه و مشوره میدهند.

ریاست تفتیش داخلی مشخص میسازد که آیا روند حکومتداری خوب، رسک منجمنت (مدیریت خطر) و پروسه کنترول داخلی طوریکه پیش بینی گردیده، در اداره عملی میگردد و کافی میباشد یاخیر؟ همچنان از روند حکومتداری خوب، رسک منجمنت و پروسه کنترول داخلی طوری اطمینان حاصل گردد که:

۱- خطرات به صورت درست شناسایی و مدیریت گردیده است؟

۲- گزارشات و معلومات مهم مالی، اداری، تدارکاتی، عملیاتی و پروژه ها دقیق، معتبر و به موقع میباشد؟

۳- امور به شکل مؤثر آن انجام می یابد؟

۴- دارایی های وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی حفاظت گردیده و به شکل درست نگهداری میگردد؟

۵- فعالیت و اجراآت کارمندان وزارت مخابرات در مطابقت با قوانین، مقررات و طرزالعمل های نافذه و لایحه وظایف شان میباشد؟

۶- تعامل و ترتیبات با جوانب سوم، به شمول قراردادیان مطابق به قوانین، مقررات و طرزالعمل های نافذه میباشد؟

۷- منابع به شکل اقتصادی دریافت گردیده؟ درست مورد استفاده قرارگرفته و به صورت مؤثر آن حفاظت میگردد؟

۸- برنامه ها و پلان های مطروحه و منظور شده تطبیق و اهداف برآورده گردیده است؟

برعلاوه در مواردیکه با مأموریت ریاست تفتیش داخلی سازگار باشد ممکن خدمات مشورتی ارائه گردد، چنین خدمات مشورتی عموماً مربوط به ارزیابی تأثیر تغییراتی در نظر گرفته شده یا تطبیق شده روی رسک منجمنت اداره، کنترول داخلی و عرضه خدمات میباشد.

فرصت ها برای بهبود و انکشاف سیستم کنترول و مفیدیت اداره در جریان تفتیش شناسایی گردیده و به مقام محترم وزارت ارائه میگردد.

استقلالیت و بیطرفی:

به منظور رعایت استقلالیت ریاست تفتیش داخلی و بیطرفی کارمندان این ریاست، کارمندان تفتیش داخلی بر حسب سلسله مراتب اداری به آمرین مربوطه، آمرین مربوطه به رییس تفتیش داخلی و رییس تفتیش به شکل وظیفه ای به مقام محترم وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی گزارش ده می باشد.

ریاست تفتیش داخلی به منظور حفظ استقلالیت خویش از هرنوع محدودیت روی ساحه فعالیت، ارتباطات، دسترسی به تمام بخش های اداره و منابع تفتیش داخلی به شمول کارمندان و منابع قراردادی خارجی را در گزارش سالانه به مقام محترم وزارت مخابرات وتکنالوژی معلوماتی ارایه می نماید.

مقام وزارت به منظور حمایت از استقلالیت و بیطرفی ریاست تفتیش داخلی فرصت های ذیل را فراهم میسازد:

۱- ایجاد کمیته تفتیش داخلی بنابر پیشنهاد ریاست تفتیش داخلی.

۲- منظوری منشور تفتیش داخلی.

۳- منظوری پلان سالانه تفتیش داخلی.

۴- دریافت و منظوری گزارشات ریاست تفتیش درمورد اجراآت این ریاست در راستای تطبیق پلان سالانه، ربعوار، بازرسی های استثنایی و سایر موضوعات.

۵- تصمیم گیری روی ارزیابی اجراآت و امتیازات رییس و اعضای ریاست تفتیش داخلی.

وظایف و صلاحیت های ریاست تفتیش داخلی:

ریاست تفتیش داخلی اجراآت خویش در برابر وزیر محترم مخابرات و تکنالوژی معلوماتی مسؤلیت داشته و علاوه بر وظایف مندرج در لایحه وظایف، رییس، آمرین و مفتشین داخلی در پیشبرد وظایف شان دارای وظایف آتی نیز می باشند.

۱- ترتیب پلان سالانه تفتیش و ارسال آن به مقام محترم وزارت جهت منظوری.

۲- تعین ساحه پوشش تفتیش داخلی در مطابقت با پلان ستراتیژیک، عملیاتی، خطرات در اداره، به شمول ساحات مهمی که درآن خطر متصور است.

۳- تطبیق پلان سالانه تفتیش، به شمول انجام وظایف که از طرف مقام محترم وزارت سپرده میشود.

۴- مدیریت منابع بشری و مسلکی تفتیش داخلی اعم از داخلی و خارجی دارای علمیت، تجربه و تصدیق نامه های مسلکی جهت تحقق مفاد این منشور و اهداف وزارت محترم مخابرات و تکنالوژی معلوماتی.

۵- ارایه گزارش سالانه به مقام وزارت راجع به خلاصه اجراآت تفتیش داخلی.

۶- ارائه معلومات در مورد وضعیت و نتایج پلان سالانه تفتیش و کفایت منابع ریاست تفتیش، این معلومات مشتمل بر اطمینان از کفایت منابع از نظر کمی وکیفی میباشد.

) هدف از کمیت و کیفیت منابع داشتن کارمندان مسلکی و تشکیل وسیع میباشد تا ریاست تفتیش بتواند تمام واحدهای پلان شده را به شکل مؤثر آن تفتیش نموده و هدایات فوق العاده مقام وزارت را تحمیل نمایند.(

۷- نتایج بازرسی پیرامون موضوعات مهم مربوط به روند رسک منجمنت (مدیریت خطر) و کنترول داخلی در وزارت را تشخیص و به مقام وزارت گزارش میدهد.

۸- بازرسی فعالیت های مشکوک تقلب، تزویر و اجراآت غیر قانونی در داخل اداره و ارائه گزارش آن به مقام محترم وزارت.

۹- همکاری با دیگر واحدها و ادارات کنترول کننده به شمول بررسی کنندگان خارجی مانند اداره عالی بررسی به منظور بهتر تحت پوشش قراردادن ادارات تحت تفتیش و استفاده مؤثر از منابع دست داشته.

۱۰- ارائه خدمات مشورتی به مقام وزارت که سبب افزودی ارزش در اداره گردیده و روند حکومتداری خوب، رسک منجمنت و پروسه کنترول داخلی را بهبود بخشیده، بدون این که کارمندان تفتیش داخلی مسؤلیت اجرائیوی را به عهده گیرند.

۱۱- پیگیری و نظارت از اقدامات اداره در رابطه به تطبیق موضوعات و سفارشات مهم تفتیش داخلی و بهبودی وضعیت موجوده در اداره.

۱۲- بازرسی اطلاعات و شکایات واصله و کنترول از صورت تحقق احکام مقام وزارت ومصوبات شورای رهبری وزارت در تمام ادارات و واحدهای مربوطه وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی.

۱۳- طرح لوایح، طرزالعمل ها و رهنمودها به منظور اجرای بهتر وظایف محوله ریاست تفتیش داخلی.

۱۴- تطبیق برنامه اطمینان از کیفیت و توسعه (توسط این برنامه) رییس تفتیش از عملکرد و اجراآت تفتیش داخلی اطمینان حاصل نموده و به شکل سالانه نتایج برنامه را به مقام محترم وزارت گزارش میدهد.

۱۵- تیم های تفتیش، بازرسی خویش را به اساس پلان های کاری منظور شده ریاست تفتیش انجام داده و گزارش خویش را به شکل معیاری الی ۶۱ یوم کاری نهایی و به رییس تفتیش ارائه میدارد.

۱۶- رییس تفتیش داخلی، سالانه نتایج برنامه اطمینان از کیفیت و توسعه را با مقام وزارت گزارش داده و از مؤثریت اجراآت و فعالیت های تفتیش داخلی به آن مقام اطمینان میدهد.

۱۷- رییس تفتیش، آمریت های مربوطه و مفتشین داخلی از اجراآت، بررسی ها و عملکردهای شان مسؤل و پاسخگو می باشند.

صلاحیت های رییس تفتیش:

رییس تفتیش داخلی برعلاوه لایحه وظایف دارای صلاحیت های ذیل میباشد:

۱- داشتن دسترسی کامل و مستقیم به مقام محترم وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی به منظور تأمین استقلایت ریاست تفتیش داخلی.

۲- صلاحیت تخصیص منابع بشری، تعین تناویب بازرسی، انتخاب نهادها، تعین ساحه فعالیت پرسونل مربوطه در مطابقت با لایحه وظایف شان.

۳- مطالبه و توظیف مقطعی (خدمتی) افراد مسلکی و متخصص از ریاست های مربوط به وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی در بازرسی های که ایجاب موجودیت افراد مسلکی را میکند، بعد از استیذان مقام وزارت.

۴- تأیید یا رد قانونی گزارش بازرسی هیئت تفتیش مربوط ریاست تفتیش داخلی.

صلاحیت های آمریت های مربوط ریاست تفتیش داخلی:

آمرین مربوط ریاست تفتیش داخلی برعلاوه وظایف مندرج لایحه وظایف دارای صلاحیت های ذیل نیز میباشند:

۱- تعیین و توظیف هیئت تفتیش یا مفتشین در بازرسی های پلانی وغیر پلانی تمام ادارات مرکزی و واحدهای دومی مربوط وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی.

۲- تطبیق تخنیک ها و پروسه های کاری مورد ضرورت به منظور نایل شدن به اهداف ستراتیژیک وزارت.

۳- تغییر و تبدیل اعضای مربوط عندالضرورت در تفاهم با رییس تفتیش داخلی.

۴- استفاده از شیوه های رهبری معیاری در شعبات مربوطه.

صلاحیت های مفتشین:

مفتشین حین اجرای بازرسی وتفتیش دارای صلاحیت های ذیل میباشند:

۱- دسترسی کامل و نا محدود به همه فعالیت ها، اسناد، دارایی های فزیکی ادارات و عملکرد کارمندان وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی و واحدهای تحت اثر آن به شمول اداره افغان تیلی کام.

۲- حصول اطمینان از استفاده قانونی و معقول منابع، در ادارات تحت تفتیش.

۳- حصول اطمینان از تطبیق سفارشات ریاست تفتیش داخلی و اداره عالی بررسی.

۴- حصول اطمینان از تحقق به موقع مصوبات شورای کابینه، شورای وزیران و جلسات رهبری و دساتیر و احکام مقام وزارت در واحدهای مربوطه.

مکلفیت های اداره تحت تفتیش:

اداره تفتیش داخلی با درک نهاد ثبت قضایا تمام موارد تخلفات قانونی، سوء استفاده و اجراآت نادرست را که در جریان بازرسی دریافت مینماید و ایجاب تحقیقات بیشتر و تعقیب عدلی را نماید غرض اتخاذ تصمیم نهایی مبنی بر احاله به اداره لوی څارنوالی به کمیته تفتیش وزارت ویا مقام وزارت ارائه میکند.

ارتباط کاری با اداره عالی بررسی:

ریاست تفتیش داخلی وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی به منظور ایجاد همآهنگی، تنظیم بهتر امور و جلوگیری از تداخل وظیفوی در پروسه های تفتیش، پلان های مرتبه سالانه خویش را بعد از منظوری مقام وزارت با اداره عالی بررسی شریک مینمایند.

اصول اخلاقی مفتشین ریاست تفتیش داخلی:

اصول اخلاقی نمایانگر تعهد عملی به ارزشها و معیارهای رفتاری توسط مفتشین داخلی در پیشبرد وظایف محوله ایشان به منظور رسیدن به اهداف اداره بوده و طرز سلوک یک مفتش را نسبت به مسلکش معین میسازد.

به منظور کسب و حفظ اعتماد لازم، رعایت اصول اخلاقی برای مفتشین داخلی یک امر الزامی پنداشته شده که باید درجهت تحقق اهداف کلی تفتیش که همانا تقویت نقش مدیریتی درتقلیل خطرات (رسک)، بهبود سیستم های کنترول داخلی و حکومت داری خوب است، توسط مفتشین رعایت گردد.

اصول اخلاقی بالای هر مفتش به صورت انفرادی و در مجموع بالای ریاست تفتیش داخلی در چوکات وزارت محترم مخابرات و تکنالوژی معلوماتی قابل تحمیل میباشد.

مفتشین داخلی برعلاوه رعایت مقرره طرزسلوک کارکنان خدمات ملکی مکلف به رعایت اصل صداقت، اصل بیطرفی، اصل حفظ اسرار واصل لیاقت و شایسته گی را در پیشبرد وظایف محوله خویش نیز میباشند.

اصل صداقت:

رعایت اصل صداقت وظیفوی توسط مفتشین باعث ایجاد اعتماد بالای کار تفتیش گردیده و زمینه را به خاطر پذیرش اجراآت مسلکی وی فراهم میسازد، همچنان رعایت این اصل باعث تقویت اعتبار فردی وی نیز میگردد.

اصل بیطرفی:

مفتشین داخلی با رعایت کامل اصل بیطرفی هنگام اجرای وظیفه، فعالیت های پلان شده خویش را در واحدهای تحت بازرسی به صورت متوازن انجام داده وثابت نمایند که تصامیم اتخاذ شده به اساس منافع شخصی و گروهی وی نبوده بلکه بر مبنای واقعیت های عینی استوار میباشد.

اصل حفظ اسرار و محرمیت:

مفتشین داخلی باید محرمیت ارقام و معلوماتی را که در جریان مأموریت تفتیش به دست میآورند، جداً حفظ نموده و هیچ نوع اسناد و اطلاعات دست داشته تفتیش را به جز از موارد که الزامیت حقوقی و قانونی دارد، به دسترس اشخاص و افراد و یا ادارات غیر مسؤل قرار نمیدهند.

اصل لیاقت وشایستگی:

کارمندان تفتیش داخلی یا مفتشین داخلی باید توانایی به کار گیری علوم، فنون و تجارب را که به خاطر انجام مأموریت های تفتیش داخلی ضروری میباشد، داشته باشند.

مفتشین داخلی باید دانش، مهارت و سایر شایسته گی های لازم را در مطابقت با معیارهای وضع شده بین المللی جهت پیشبرد مسؤلیت های وظیفوی خویش داشته باشند، همچنان ریاست تفتیش داخلی در مجموع باید افراد با دانش مسلکی، مجرب و با مهارت های لازم را تربیه کرده و یا چنین افراد را در جهت پیشبرد مسؤلیت های تفتیش داخلی به منظور استخدام پیشنهاد نمایند.

مفتشین داخلی با در نظرداشت (تعریف تفتیش داخلی)، (اصول)، (معیارهای تفتیش داخلی)، قوانین، مقررات و دستور العمل های نافذه و در چارچوب این منشور انجام وظیفه مینمایند.

ریاست تفتیش داخلی و کارمندان آن مکلف به اجرای موارد مندرج در قوانین، مقررات، طرزالعمل ها واصول اخلاقی و معیارهای تفتیش داخلی بوده و در صورت تخطی از آن در برابر مقام وزارت پاسخگو میباشند.

نوت: مطالب نشر شده ریاست محترم تفتیش داخلی، برگرفته از منشور تفتیش داخلی وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی می باشد