افغان ټیلیکام / سلام مخابراتي شرکت په تیرو کلونو کې د دولتي ملکیت ترټولو ګټور شرکت دی؛ د دې شرکت په وړاندې تورونه بې بنسټه دي

په دې وروستیو کې د افق خبري آژانس د افغان ټلیکام مخابراتي شرکت د حقوقي سلاکار ادعاوو په استناد، په خپله ویب پاڼه کې د سلام مخابراتي شبکې د پلور د کموالي په اړه یو راپور خپور کړ، چې د معلوماتي ټکنالوجۍ، مخابراتو او ساینس وزارت یې په کلکه ردوي.

د وزارت رهبري د دغو ادعاوو د ردولو تر څنګ، کلک باور لري چې د تیر کال په اوږدو کې، د افغان ټلیکام مخابراتي شرکت مدیریت د تورونو برخلاف، پدې شرکت کې ټولې پریکړې او اجراات د قانون، سوداګرۍ پلانونو او د شرکت د اساسنامې پربنسټ ترسره کیږي، انحصار او له قدرت څخه ناوړه ګټه اخیستنه خورا کم شوي او حتی له منځه وړل شوي دي.

د غیر ضروري پروژو غیر فعالولو په پایله کې شاوخوا ۴۱ ملیون ډالر سپما شویده، د شرکت ناخالص عواید ۴۸ سلنه او ۱۹ سلنه خالص عاید (حدوداً دوه میلیارده افغانیو) ته لوړې شوي دي او په ۱۳۹۸ مالي کال کې ۱۰ ملیارده افغانۍ عاید ترلاسه کول د شرکت ترټولو مهمې لاسته راوړنې دي. او پدې حساب سره، افغان تلیکام مخابراتي شرکت د دولتي شرکتونو تر مینځ یو له خورا ګټورو شرکتونو څخه دی، چې په ټول هیواد کې هیوادوالو ته مخابراتي خدمتونه وړاندې کوي. په هرحال، د اړینو اصلاحاتو په نتیجه کې چې پدې شرکت کې راوستل شوي دي، ځینې خلک ممکن د خپل موقف او موقعیت له امله یا شخصي انګیزې له امله د شرکت یا د وزارت رهبري باندې تورونه پورې کړي. بې له شکه، هغه څه چې په یوه رسنۍ کې د افغان ټلیکام د حقوقي سلاکار راپور په توګه یاد شوي دي له دې چوکاټ بهر نه دي. په زړه پورې خبره داده چې د افغان ټیلکام حقوقي سلاکار د افق خبري آژانس لخوا د هغه راپور د سرچینې په توګه یادونه کړې، نه یوازې دا چې د راپور په لیږلو یې د مخابراتو وزارت او مالیې وزارت ته راپور نه دی ورکړی، بلکې دا یې هم ویلي چې هغه د داسې تورونو خپرولو څخه بې خبره دی.

په هر حالت، د مخابراتو وزارت د حقایقو بیانولو او د عامه افکارو د روښانه کولو لپاره لازمه ګڼي چې دغو تورونو ته په لنډ ډول ځواب ووایی، پدې توګه، د تورونو دروغ به په اوتومات ډول ثابت شي:

لومړی؛ د سلام شبکې په عوایدو کې له ۳۰۰ څخه تر ۱۳۰ میلیونه افغانیو د کموالي دتور په اړه د قرنطین او دفترونو بندیدو له امله رامینځته شویو ستونزو سره سره، که څه هم د سلام شبکې عواید لږ څه کم یا ډیر شوي دي، مګر د سلام شبکې سکریچ کارتونو ویش (Pick up) د (E-Top up) پشمول د سیم کارتونو پلور هیڅکله ۱۳۰ میلیونه افغانیو پورې نه دی کم شوی. له همدې امله، د عوایدو کمیدو تور بې اساسه ادعا ده او د سکریچ کارتونو ویش په هیڅ صورت د شرکت د عوایدو د کمیدو یا زیاتوالي فکټور یا عامل نه دی. لاندې جدول د ۲۰۲۰  زیږدیز کال په وروستیو شپږو میاشتو کې په میاشتني ډول د سلام شبکې د پلور اندازه ښیې، او د ادعا برعکس، د دې شبکې د پلور په کچه کوم بدلون ندی رامنځته شوی او د هغو پلانونو او برنامو پلي کولو سره چې دا شبکه ترلاس لاندې لري عواید او پلور به په راتلونکو کلونو کې ډیر شي.

 دوهم؛ د مشاورینو په نوم د "مجهول الهویه افرادو" د ګمارلو په اړه تورونه د راپور په وینا (مجهول الهویه افرادو) استخدام په اړه باید په ساده ډول وویل شي چې په راپور کې د ذکر شویو پوستونو لپاره هیڅ مشاور نه دی ګمارل شوی.

دریم؛ د غیر معیاري قراردادونو تورونه دا چي "د تدارکاتو پروسې پرمهال د مقرراتو څخه سرغړونې" په ادعا کې کوم وضاحت شتون نلري، په ګوته کوي چې دا تور حقیقت نلري.

څلورم؛ د افغان ټلیکام مخابراتي شرکت ملکیت غیرقانوني کارونې تورونه د تیرکال په جریان کې، د افغان ټلیکام شرکت هیڅ منقول یا غیر منقول شتمني، د بل کوم شخص یا ادارې لخوا ندي کارول شوي. د پراختیایی بودیجې نه لګولو په اړه تور د نوټ له متن څخه څرګندیږي چې ادعا کوونکی حتی د شرکت د بودیجې مصرف په اړه هم معلومات نلري.

پنځم؛ افغان ټلیکام په خپلو پلانونو کې د پراختیایی بودیجې تر نامه لاندې هیڅکله ارقام ندي شامل کړي. برعکس، د ۱۳۹۹ کال په جریان کې، د افغان ټلیکام شرکت د بیلابیلو پروژو له لارې ۴۱ ملیونه ډالر خوندي کړي.

شپږم؛ د ښاغلي ګلنواز ملک تبدیلۍ مسله ښاغلی ګلنواز ملک، د شرکت د بورډ د پریکړې له امله چې ترټولو لوړه پریکړه کونکی واک دی د بشپړ قانوني دلایلو له مخې د خپل پخواني بست (د سیمدار مارکيټ رئیس) څخه د کندهار زون لوی مدیر په توګه مقرر شوی دی.

نوټ: باید یادونه وشي چې د افغان ټلیکام د مخابراتي شرکت قانوني سلاکار د دې شرکت د داخلي پلټنې ریاست د چارواکو له هڅو سره سره د خپلو ادعاوو په اړه د سندونو له ورکولو څخه ډډه کړې، د شرکت په پلټنې څانګې کې راپور او اسناد د دې ادعا ثبوت دي.

دا راپور د لینک په کلیک کولو سره د افق خبري آژانس ویب پانه کې لیدلی شئ.