اهمیت تکنالوژی در رشد همه‌جانبه زندگی اجتماعی
مقدمه:
در طول تاريخ انسان‌ها براي رسيدن به كمال در جستجوي دانش و معرفت بوده اند. از اين رو تکنالوژی در همه زمينه‌هاي علمي و معرفتي به وجود آمد كه سبب رفاه و شكوفايي زندگي انسان در بخش‌هاي گوناگون گردید. پس از انقلاب صنعتی در اروپا تنها پدیده که توانست در رشد همه‌جانبه زندگی اجتماعی (در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) خیلی نقش بازی کند و روند خدمات را تسریع بخشد، تکنالوژی است.
تکنالوژي و نقش آن در توسعه زندگی اجتماعی
تکنالوژي به عنوان یکی از ابزار اساسی در توسعه، نقش مهمی را در رشد و توسعه همه‌جانبه زندگی اجتماعی داشته و دارد، زندگی اجتماعی بر مبنای نیاز اجتماعی ساخته شده است. اگر ما به بُعد زندگی اجتماعی انسان‌ها یک سیر مطالعاتی عمیق داشته باشیم درمی‌یابیم که اجتماع، متشکل از افراد است و این افراد یک سری از قراردادهای را در عرصه فرهنگ، سیاست و رفتارهای اجتماعی باهم منعقد می‌کنند در سایه همین فرهنگ است که بافت‌های اجتماعی شکل می‌گیرد این بافت‌های اجتماعی است که جامعه را شکل می‌دهد و خط و مش، رفتار و کنش اجتماعی را ترسیم می‌کند.
حال نگاهی می‌اندازیم بر نقش تکنالوژی در رشد زندگی اجتماعی انسان‌ها؛ چنانچه ما گذشته زندگی اجتماعی انسان‌ها را به گونه مختصر مطالعه نماییم، درمی‌یابیم که این زندگی از ابتدایی‌ترین شکل آن یعنی از زمان مغاره‌نیشینی و یا به تعبیر مارکس از کمون اولیه تا این حال دست خوش تغییر و دگرگونی‌های زیادی شده است، ولی اساسی‌ترین تغییر در زندگی اجتماعی پس از انقلاب صنعتی، با به وجود آمدن تکنالوژي است، همزمان با پیشرفت تکنالوژی زندگی اجتماعی هم دگرگون شد؛ یعنی خواست‌ها، نیازها، آرزوها، رفتارها، کنش‌ها و واکنش‌های اجتماعی دچار تغییر و دیگردستی قرار گرفت. کم کم با گذشت زمان، تکنالوژی تمامی سطوح زندگی بشر را تحت پوشش قرار داد.
مصداق این ادعا را می‌توان به گونه ملموس در سطوح مختلف زندگی بشر چون: فرهنگ، سیاست، اقتصاد و مدیریت سازمانی به وضوح مشاهده کرد، در عرصه فرهنگی فعالیت رسانه‌یی در قالب رادیو، تلویزیون، صفحات مجازی چون: ویب‌سایت، فیسبوک، انستاگرام، تویتر و ده‌ها صفحه مجازی دیگر را به عنوان ابزارهای تبادل معلومات و اطلاعات مخصوصا در بخش انتشار و آگاهی از فرهنگ‌های مختلف جوامع بشری می‌توان مثال زد که نقش فزاینده در رشد سطح فرهنگ زندگی اجتماعی در کنار سایر فعالیت‌ها به وجود آورده است. اگر در عرصه فعالیت‌های اقتصادی نگاه اندازیم چه در تجارت، بانکداری، مالیات و فعالیت‌های اقتصادی، تکنالوژی با سیستم‌ها و فناوری‌های جدید، خدمات آنلاین تجارتی، حواله‌جات، خدمات آنلاین بانکداری و ده‌ها بروزر (سرور) های حسابداری در بانک‌ها و فعالیت‌های تجارتی نشان می‌دهد که نقش تکنالوژی خیلی برجسته و موثر بوده است.
اگر در عرصه سیاست و مدیریت سازمانی (چه این سازمان دولت باشد یا نهادهای غیردولتی) نقش تکنالوژی را مطالعه نماییم می‌بینیم که از اهمیت خاص برخوردار است. مثلا: حکومت در برنامه‌های اجرایی خویش از تکنالوژی معلوماتی و مخابراتی به منظور عرضه خدمات بهتر و به موقع به شهروندان، سرعت عرضه خدمات، کاهش فساد اداری، نظارت، ارزیابی، کنترول و پاسخگویی شفاف به مردم از تکنالوژی معلوماتی در بخش‌های مختلف چون: حاضری الکترونکی، تذکره‌های برقی، ارتباط با والیان از طریق ویدیو کنفرانس‌ها، ثبت دیتابیس اسنادهای اداری در تمام سطوح، دیجیتل‌سازی ادارات تنظیم سیستم‌های مالی مخصوصا پرداخت معاشات کارمندان حکومتی، جمع آوری عواید دولت... و ده‌ها موارد دیگر استفاده می‌نماید.
امروز کشور ما ميتواند با مطالعه و بررسي پيشرفت کشورهاي صنعتي و تازه صنعتي شده به نقش مهم تکنالوژي در توسعه به پيشرفت و توسعه آن‌ها پي ببرد. مطالعه تجربيات اين کشورها، اين امر را اثبات مي‌کند که کشور ما ميتواند با فراگيري و انتقال گسترده تکنالوژي‌هاي مدرن و مناسب، بهره‌وري خود را افزايش داده و از طرفي، هزينه‌هاي خود را در ابعاد مختلف سياسي، اجتماعي و اقتصادي کاهش دهد و در نتيجه روند توسعه کشور را تسريع بخشد. به عنوان مثال کشور ما ميتواند از تجربيات کشورهايي مانند کورياي جنوبي، تايوان، مالزيا، برازيل و مکزيک استفاده نمايد و با واردات تکنالوژي خارجي مناسب و با مديريت صحيح آن، شاهد تاثيرگذاري مثبت آن در توسعه کشور باشد.
اما يکي از نکات مهم و کليدي که بايد در اين زمينه مورد توجه قرار گيرد توجه به عوامل داخلي و خارجي است. منظور از عوامل داخلي اراده ملي و عزم داخلي کشور براي پيشرفت و توسعه است و منظور از عامل خارجي، وجود سرمايه گذاري مستقيم خارجي و افزايش آن در کشور مي‌باشد که اين عامل ميتواند روند ورود تکنالوژي در کشور را افزايش داده و تاثیرات مستقیم در زندگی اجتماعی مردم خواهد گذاشت.
نتیجه‌گیری:
در نهایت آنچه تا این حال پیرامون نقش تکنالوژی در رشد همه‌جانبه زندگی اجتماعی بررسی و مطالعه نمودیم درمی‌یابیم که تکنالوژي شبیه روح زنده در درون کالبد است که با حرکت و سرعت در کار می‌تواند تغییر و دگرگونی را به وجود آورد؛ چنانچه می‌دانیم زندگی اجتماعی، خواستگاه اجتماعی و انتظارات اجتماعی همه، پس از روی کار آمدن ابزارهای تکنالوژي مدرن دست خوش تغییر شد و لذا نقش آن را نمی‌تواند در توسعه زندگی اجتماعی و رشد همه‌جانبه زندگی اجتماعی نادیده گرفت.
تهیه و نگارش:
حبیب الله جعفری
کارشناس ارتباطات و مسوول تیم نویسندگان آمریت واحد رسانه‌های وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی